Από την Ίριδα Κρέμερ – Συμβουλευτική Ψυχολόγος

Τα άτομα που πάσχουν από την Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας έχουν ως βασικό τους χαρακτηριστικό την έλλειψη ορίων στις πράξεις τους και τα λόγια τους. Αυτό σημαίνει ότι κινούνται πολύ έντονα στα άκρα και οι συναισθηματικές τους εκφράσεις είναι πολύ δυνατές. Μοιάζει σαν να ακολουθούν τον “κανόνα” ‘Όλα ή τίποτα’.

Καθημερινότητα/Ζωή

Βασικό χαρακτηριστικό της καθημερινής ζωής ενός ανθρώπου με Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας είναι η σπατάλη, το ξόδεμα. Η εμφάνιση αυτού του χαρακτηριστικού ξεκινάει στα πρώτα ενήλικα χρόνια, όπου αρχίζει να διαφαίνεται και η διαταραχή, και σχετίζεται με ένα άνευ ορίων ξόδεμα υλικών αλλά και του εαυτού. Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρξουν συμπεριφορές όπως: κατανάλωση/κατάχρηση αλκοόλ/ουσιών, αλόγιστη σπατάλη χρημάτων, συνεχής εναλλαγές σεξουαλικών συντρόφων, δίχως τέρμα προσφορά ψυχική και οικονομική σε ανθρώπους που είτε πραγματικά, είτε φαντασιωσικά τους προσφέρουν συναίσθηματικη κάλυψη.

Συναίσθημα/Σχέσεις

Στην Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας παρατηρούμε τον άνθρωπο να έχει έντονη ανάγκη για συναίσθημα. Δίνεται στις σχέσεις του από την πρώτη κιόλας μέρα και έχει την τάση να μοιράζεται με τον σύντροφο του προσωπικά θέματα από πολύ νωρίς. Προσφέρει πολύ συναίσθημα και ό,τι άλλο θεωρεί ο ίδιος ότι θα ικανοποιήσει τον σύντροφο του και περιμένει από εκείνον ότι θα τον ανταμείψει περνώντας χρόνο μαζί του. Φοβάται πολύ την συναισθηματική εγκατάληψη, κάτι που τον κάνει να μη μπορεί εύκολα να μείνει μόνος του, χωρίς ανθρώπινη παρουσία γυρω του και κυρίως από ανθρώπους που τον αγαπούν (ή που θεωρεί ότι τον αγαπούν).

Στις σχέσεις του, ερωτικές και μη, από τη μία εξιδανικεύει τον άλλον (π.χ. Ο πατέρας μου είναι τέλειος, ο καλύτερος του κόσμου, ο σύντροφος μου ειναι ο άνθρωπος που θέλω να περάσω όλη μου τη ζωή μαζί του) και από την άλλη αναιρεί τον ίδιο του τον εαυτό απορρίπτοντας σχεδόν πλήρως τον άνθρωπο που έχει κοντά του (π.χ. Σαν πατέρας με έχει απογοητεύσει και τον έχω απορρίψει, ο σύντροφος μου είναι άχρηστος και αποτυχημένος).

Διαχείριση εαυτού

Στην Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας διακρίνουμε ότι το άτομο δυσκολεύεται να οριοθετήσει τον εαυτό του, κάτι που μπορεί να φέρει έντονες αντιδράσεις και εξάρσεις. Κρίσεις θυμού, αλλά και κρίσεις πανικού ή σωματικά συμπτώματα κρίσεων πανικού, που μπορεί να συμπεριλαμβάνουν επίθεση προς τον άλλον και που η ένταση του θυμού είναι δυσανάλογη με τη περίπτωση αλλά και με την στάση και συμπεριφορά του συνομιλητή. Τέτοιου είδους έντονες εξάρσεις παρατηρούνται κυρίως στις διαπροσωπικές σχέσεις του ατόμου και ενώ κατόπιν των κρίσεων συνειδητοποιεί την υπερβολική αντίδραση του, δεν μπορεί να ελέγξει τον εαυτό του όταν βρίσκετε σε έξαρση.

Αυτοεικόνα

Οι άνθρωποι με Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας έχουν φτωχή εικόνα για τον εαυτό τους. Απορρίπτουν την εμφάνιση τους, ακόμα κι αν αυτή είναι φυσιολογική και νιώθουν μειονεκτικά για τον εαυτό τους, κάτι που δεν αντικατοπτρίζει απαραιτήτως την πραγματικότητα και τις δυνατότητες/ικανότητες τους. Επίσης, μπορεί να παρατηρηθεί μία χρόνια αίσθηση κενού που κάνει τον άνθρωπο συχνά να “βουλιάζει” ειδικά όταν δεν έχει τη συντροφικότητα και το συναίσθημα στο βαθμό που το επιθυμεί.

Αυτοκτονικός ιδεασμός/Αυτοτραυματισμός

Στην Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας έχουμε δείγμα, από το άτομο, σκέψεων αυτοκτονίας και ενδεχομένως να έχουν γίνει και κινήσεις προς αυτήν την κατεύθυνση. Υπάρχει γενικότερα μία αυτοκαταστροφική τάση του ατόμου σε όλη του τη συμπεριφορά και μπορεί να υπάρξει και αυτό-τραυματισμός ή αδιαφορία προς την υγεία του.

Θεραπεία

Η καλύτερη θεραπεία για το άτομο με Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας είναι η ψυχοθεραπεία μέσα από τη Γνωσιακή Συμπεριφοριστηκή προσέγγιση, όπου αντικαθιστούμε/βελτιώνουμε τις καθημερινές συμπεριφορές και σκέψεις του ατόμου με πιο λειτουργικές προς εκείνον, ενώ παράλληλα χορηγείται φαρμακευτική αγωγή σε συνεργασία με ψυχίατρο. Ο συνδυασμός και των δύο ειναι απαραίτητος για την ομαλή καθημερινότητα του ατόμου αλλά και για την βελτίωση της ψυχικής του υγείας. Η φαρμακευτική αγωγή ή η ψυχοθεραπεία, από μόνη της η καθεμία, δεν θα φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα, δηλαδη μία οριοθετημένη και λειτουργική καθημερινότητα με όμορφο συναίσθημα.